Tác dụng không mong muốn có thể được giảm thiểu bằng cách sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất cần thiết để kiểm soát các triệu chứng.
Nên tránh sử dụng đồng thời diclofenac với NSAID toàn thân bao gồm thuốc ức chế chọn lọc cyclooxygenase-2 do không có bằng chứng chứng minh lợi ích hiệp đồng và khả năng làm tăng tác dụng không mong muốn.
Thận trọng khi chỉ định ở người cao tuổi. Đặc biệt, nên sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả ở những bệnh nhân già yếu hoặc những người có trọng lượng cơ thể thấp.
Cũng như các thuốc kháng viêm không steroid khác bao gồm diclofenac, các phản ứng dị ứng, bao gồm phản vệ/ sốc phản vệ, có thể xảy ra mà không cần tiếp xúc với thuốc trước đó.
Phản ứng quá mẫn cũng có thể tiến triển thành hội chứng Kounis, một phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim. Triệu chứng của phản ứng này có thể bao gồm đau ngực, xảy ra do liên quan đến phản ứng dị ứng với diclofenac.
Giống như các NSAID khác, diclofenac có thể che dấu các dấu hiệu và triệu chứng nhiễm trùng do đặc tính dược lực học của nó
Ảnh hưởng trên hệ tiêu hóa
Xuất huyết (nôn ra máu, phân có máu), loét hoặc thủng đường tiêu hóa, có thể gây tử vong đã được báo cáo với tất cả các NSAID bao gồm diclofenac, và có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong khi điều trị, có hoặc không có triệu chứng cảnh báo hoặc có tiền sử xuất huyết tiêu hóa (GI) nghiêm trọng. Hậu quả thường nghiêm trọng ở người cao tuổi. Nếu xuất huyết hoặc loét tiêu hóa xảy ra ở bệnh nhân dùng diclofenac, nên ngừng sử dụng thuốc.
Giống với tất cả các NSAID, bao gồm diclofenac, giám sát y tế chặt chẽ là bắt buộc và cần thận trọng khi kê đơn diclofenac cho những bệnh nhân có triệu chứng rối loạn tiêu hóa hoặc có tiền sử loét, chảy máu hoặc thủng dạ dày hoặc ruột. Nguy cơ chảy máu, loét hoặc thủng đường tiêu hóa cao hơn khi tăng liều NSAID bao gồm diclofenac và ở những bệnh nhân có tiền sử loét, đặc biệt xuất huyết hoặc thủng.
Người cao tuổi có tần suất phản ứng bất lợi tăng với NSAID, đặc biệt là xuất huyết và thủng đường tiêu hóa có thể gây tử vong.
Để giảm nguy cơ độc tính đường tiêu hóa ở bệnh nhân có tiền sử loét, đặc biệt nếu kèm theo xuất huyết hoặc thủng, và ở người cao tuổi, nên điều trị khởi đầu và điều trị duy trì với liều thấp nhất mà có hiệu quả.
Điều trị kết hợp với các chất bảo vệ (như misoprostol hoặc thuốc ức chế bơm proton) nên được xem xét cho những bệnh nhân này và cả những bệnh nhân cần sử dụng đồng thời các sản phẩm thuốc có chứa acid acetylsalicylic liều thấp (ASA/ aspirin) hoặc các sản phẩm thuốc khác có khả năng làm tăng nguy cơ đường tiêu hóa.
Bệnh nhân có tiền sử độc tính đường tiêu hóa, đặc biệt ở người cao tuổi, nên báo cáo bất kỳ triệu chứng bất thường ở vùng bụng (đặc biệt là chảy máu đường tiêu hóa).
Thận trọng ở những bệnh nhân dùng đồng thời với các thuốc có thể làm tăng nguy cơ loét hoặc chảy máu, như corticosteroid toàn thân, thuốc chống đông máu như warfarin, thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs) hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu như acid acetylsalicylic.
Giám sát y tế chặt chẽ và thận trọng ở bệnh nhân bị viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn, vì tình trạng của họ có thể bị trầm trọng hơn.
NSAID, bao gồm diclofenac, có thể liên quan đến tăng nguy cơ rò rỉ nối đường ruột. Cần theo dõi chặt chẽ và thận trọng khi sử dụng diclofenac sau phẫu thuật dạ dày - ruột.
Suy gan
Giám sát y tế chặt chẽ là cần thiết khi kê toa diclofenac cho bệnh nhân suy giảm chức năng gan, vì tình trạng của họ có thể bị trầm trọng hơn.
Cũng như các NSAID khác, bao gồm diclofenac, men gan có thể tăng lên. Trong thời gian điều trị kéo dài bằng diclofenac, nên theo dõi thường xuyên chức năng gan.
Nếu các xét nghiệm chức năng gan bất thường kéo dài hoặc xấu đi, các dấu hiệu hoặc triệu chứng lâm sàng liên quan đến bệnh gan phát triển, hoặc các biểu hiện khác xảy ra (tăng bạch cầu ái toan, phát ban), nên ngừng sử dụng diclofenac.
Viêm gan có thể xảy ra với diclofenac mà không có triệu chứng.
Cần thận trọng khi sử dụng diclofenac ở những bệnh nhân bị rối loạn chuyển hóa porphyrin gan, vì có thể gây ra một đợt bùng phát.
Suy thận
Vì tình trạng ứ nước và phù đã được báo cáo liên quan đến sử dụng NSAID, bao gồm diclofenac, cần thận trọng đặc biệt ở những bệnh nhân bị suy yếu chức năng tim hoặc thận, tiền sử tăng huyết áp, người già, bệnh nhân được điều trị đồng thời bằng thuốc lợi tiểu hoặc thuốc tác động đến chức năng thận và ở những bệnh nhân bị suy giảm thể tích ngoại bào đáng kể do mọi nguyên nhân, ví dụ trước hoặc sau phẫu thuật lớn. Theo dõi chức năng thận được khuyến cáo là biện pháp phòng ngừa khi sử dụng diclofenac trong những trường hợp này. Phục hồi trạng thái trước điều trị được thực hiện sau khi ngưng sử dụng thuốc.
Ảnh hưởng trên da
Phản ứng da nghiêm trọng, một số trường hợp gây tử vong, bao gồm viêm da tróc vẩy, hội chứng Stevens - Johnson và hoại tử biểu bì độc hại, đã được báo cáo rất hiếm liên quan đến việc sử dụng NSAID, bao gồm cả diclofenac. Bệnh nhân có nguy cơ cao xuất hiện các phản ứng sớm trong quá trình điều trị: phần lớn xảy ra trong tháng đầu tiên điều trị. Nên ngưng sử dụng thuốc khi bắt đầu xuất hiện phát ban da, tổn thương niêm mạc hoặc bất kỳ dấu hiệu mẫn cảm nào khác.
Lupus ban đỏ hệ thống và bệnh mô liên kết hỗn hợp
Ở những bệnh nhân bị lupus ban đỏ hệ thống (SLE) và rối loạn mô liên kết hỗn hợp có thể tăng nguy cơ viêm màng não vô khuẩn.
Ảnh hưởng trên tim và mạch máu
Nguy cơ huyết khối tim mạch:
Các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), không phải aspirin, dùng đường toàn thân có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện biến cố huyết khối tim mạch, bao gồm cả nhồi máu cơ tim và đột quỵ, có thể dẫn đến tử vong. Nguy cơ này có thể xuất hiện sớm trong vài tuần đầu dùng thuốc và có thể tăng lên theo thời gian dùng thuốc. Nguy cơ huyết khối tim mạch được ghi nhận chủ yếu ở liều cao.
Bác sĩ cần đánh giá định kỳ sự xuất hiện của các biến cố tim mạch, ngay cả khi bệnh nhân không có các triệu chứng tim mạch trước đó. Bệnh nhân cần được cảnh báo về các triệu chứng của biến cố tim mạch nghiêm trọng và cần thăm khám bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng này.
Để giảm thiểu nguy cơ xuất hiện biến cố bất lợi, cần sử dụng Diclofenac DHG ở liều hàng ngày thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có thể. Cần cân nhắc cẩn thận khi sử dụng diclofenac cho bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ xuất hiện các biến cố tim mạch rõ rệt (như tăng huyết áp, tăng lipid huyết thanh, đái tháo đường, nghiện thuốc lá).
Bệnh nhân bị suy tim sung huyết (NYHA-1) hoặc bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ cao đối với các biến cố tim mạch (ví dụ: tăng huyết áp, tăng lipid máu, đái tháo đường, hút thuốc) chỉ nên được điều trị bằng diclofenac sau khi cân nhắc cẩn thận. Vì nguy cơ tim mạch của diclofenac có thể tăng theo liều lượng và thời gian điều trị, nên sử dụng liều hàng ngày thấp nhất và thời gian ngắn nhất. Nhu cầu của bệnh nhân về giảm triệu chứng và đáp ứng với điều trị nên được đánh giá lại định kỳ.
Cần theo dõi và tư vấn phù hợp cho bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp và suy tim sung huyết (NYHA-1) vì tình trạng ứ nước và phù đã được báo cáo liên quan đến NSAID bao gồm diclofenac.
Thử nghiệm lâm sàng và dữ liệu dịch tễ học chỉ ra nguy cơ tăng biến cố huyết khối động mạch (ví dụ nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ) liên quan đến sử dụng diclofenac, đặc biệt là ở liều cao (150mg mỗi ngày) và trong điều trị lâu dài.
Bệnh nhân nên cảnh giác với các dấu hiệu và triệu chứng của xơ vữa động mạch (như đau ngực, thở ngắn, yếu, chậm nói), có thể xảy ra mà không có cảnh báo. Bệnh nhân nên được đưa đến các cơ sở y tế gần nhất.
Tác dụng trên huyết học
Trong thời gian điều trị kéo dài bằng diclofenac, cũng như các NSAID khác, nên theo dõi công thức máu.
Diclofenac có thể ức chế đảo ngược tác dụng kết tập tiểu cầu. Bệnh nhân bị khiếm khuyết về cầm máu, chảy máu hoặc bất thường về huyết học cần được theo dõi cẩn thận.
Hen suyễn
Ở bệnh nhân hen suyễn, viêm mũi dị ứng theo mùa, sưng niêm mạc mũi (ví dụ polyp mũi), bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính hoặc nhiễm trùng đường hô hấp mãn tính (đặc biệt là liên quan đến các triệu chứng giống viêm mũi dị ứng), phản ứng trên NSAID như hen suyễn (được gọi là không dung nạp thuốc giảm đau/ giảm đau - hen suyễn), phù Quincke hoặc nổi mày đay thường xuyên hơn ở những bệnh nhân khác. Do đó, biện pháp phòng ngừa đặc biệt được khuyến nghị ở những bệnh nhân này (sẵn sàng cho trường hợp khẩn cấp). Điều này cũng có thể áp dụng cho những bệnh nhân bị dị ứng với các chất khác, ví dụ: với các phản ứng da, ngứa hoặc nổi mày đay.
Giống như các loại thuốc khác ức chế tổng hợp prostaglandin, diclofenac natri và NSAID khác có thể làm giảm co thắt phế quản nếu dùng cho bệnh nhân mắc bệnh hoặc có tiền sử hen phế quản.
Liên quan đến tá dược
Lactose monohydrat: không nên sử dụng ở bệnh nhân có vấn đề về dung nạp galactose, thiếu hụt men lactase hoặc bị rối loạn hấp thu glucose - galactose.
Đường trắng: Bệnh nhân có vấn đề di truyền hiếm gặp về không dung nạp fructose, kém hấp thu glucose - galactose hoặc thiếu sucrase - isomaltase không nên dùng thuốc này.
Màu cam E110: có thể gây phản ứng dị ứng.
Thuốc này chứa ít hơn 1 mmol natri (23 mg) mỗi viên, có nghĩa là “không có natri”.